Loading...
BESKID SĄDECKI - Szlak Architektury Drewnianej - Cerkiew św. Łukasza Ewangelisty w Jastrzębiku

Szlak Architektury Drewnianej Beskidu Sądeckiego

Cerkiew św. Łukasza Ewangelisty w Jastrzębiku

Cerkiew św. Łukasza Ewangelisty w Jastrzębiku - jest to grekokatolicka budowla, której datowanie wskazuje na rok 1837. Pierwsze wzmianki o cerkwi w Jastrzebiku notuje się na 1651 roku gdzie parafię uposażył biskup krakowski Piotr Gembicki. Zapewne powstała wtedy pierwsza cerkiew parafialna, brak jednak informacji o niej. Obecna budowla została wzniesiona z budulca pochodzącego z poprzedniej świątyni. Po Akcji Wisła został przejęty przez Kościół łaciński. Obecnie parafię rzymskokatolicką w Jastrzębiku erygował biskup Stepa w 1951 roku.

Cerkiew zbudowana jest w stylu zachodniołemkowskiej architektury cerkiewnej w typie budownictwa północno-zachodniego. Jej kształt jest wydłużony o układzie trójdzielnym. Cała konstrukcja jest drewniana, zrębowa, oszalowana. Złożona jest ona z zamkniętego prezbiterium, szerokiej nawy wraz z wydłużonym babińcem. Przy samym prezbiterium dobudowano niewielką zakrystię. Dachy są łamane uskokowo oraz wieńczą je baniaste wieżyczki ze ślepymi latarniami. Przedsionek oraz przebiterium pokryto dachem kalenicowym, zaś nawę boczną dachem namiotowym. Wieże, która została wzniesiona w konstrukcji słupowej, z pochyłymi ścianami z nadwieszoną izbicą otaczają zachaty, czyli dodatkowa przestrzeń, uzyskana w wyniku postawienia pod szerokim okapem, przy ścianach części mieszkalnej chyży lekkich ścianek z desek.

Wnętrze cerkwi zdobi polichromia ornamentalno-figuralna z 1861 r. Centralną cześć zajmuje ikonostas z przełomu XVIII i XIX wieku. W jego wnętrzu znajdują się osiemnastowieczne ikony św. Mikołaja i Chrystusa Nauczającego oraz rzadko spotykana ikona Chrystusa w Grobie. Poza tym widnieją równiez ikona Chrystusa Dobrego Pasterza z 1775 r. Jeden rząd wcześniejszego ikonostasu jest obecnie wykorzystywany jako element parapetu na cerkiewnym chórze.

Na wschodniej ścianie cerkwi umiejscowiono barokowy obraz Ukrzyżowanie, a po bokach dwie wydłużone ikony św. Łukasza (po lewej) i św. Jana Ewangelisty (po prawej). Należąca do tego samego kompletu ikona św. Marka jest umieszczona północno-zachodnim narożniku nawy. W północno-zachodnim narożu nawy znajduje się ikona św. Marka, która również należy do tego samego kompletu co pozostałe ikony. Cennym zabytkiem jest barokowo-klasycycstyczny ołtarz główny, który pochodzi z pierwszej połowy XIX wieku, oraz nieco młodsze późnobarokowe ołtarze boczne z połowy XIX wieku.
Sam ołtarz boczny, pochodzący z okresu późnobarokowego posiada Pietę z XVIII wieku. Na ścianie południowej znajdują się dwie ikony: Opłakiwanie Chrystusa z XVIII w. oraz św. Jozafa. Całość sian we wnętrzu cerkwi pokrywa polichromia ornamentalna, która została namalowana w 1861 roku. Na parapecie chóru muzycznego znajduje się siedem ikon z połowy XVII w. Dodatkowo w nawie znajduje się ikona św. Jozafata Kuncewicza.

Teren cerkwi leży w bardzo dogodnym miejscu. Do wejścia prowadzi drewniana brama-dzwonnica z początku XX wieku. Jest to wolnostojąca budowla z przejściem, całkowicie wykonana z drewna o konstrukcji słupowej. Nakryta jest ona dachem namiotowym z kopułką, pokrytą blachą. Znajduje się w niej dzwon odlany w 1958 roku przez Ludwika Mojżeszka z Łodzi, z fundacji mieszkańców wsi w 100 rocznicę objawienia w Lourdes.

33-370 Jastrzębik
Cerkiew w Jastrzębniku Cerkiew w Jastrzębniku Cerkiew w Jastrzębniku Cerkiew w Jastrzębniku Cerkiew w Jastrzębniku Cerkiew w Jastrzębniku
Cerkiew w Jastrzębniku Cerkiew w Jastrzębniku Cerkiew w Jastrzębniku Cerkiew w Jastrzębniku Cerkiew w Jastrzębniku Cerkiew w Jastrzębniku