Beskid Sądecki
Źródła i wody mineralne Beskidu Sądeckiego
Wody mineralne - Tylicz
- położony jest 6 km na wschód od Krynicy-Zdroju, u zbiegu rzeki Muszynka (Tyliczanka) i uchodzącego do niej potoku Mochnaczka. W miejscowości znajduje się b. dużo wyciągów narciarskich, szkoły jazdy i wypożyczalnie nart. Odwierty i rozlewnia wód mineralnych.
Obszar Tylicza obfituje w złoża wód mineralnych. Źródła, wysięki i wycieki wód mineralnych lokalizowane są głównie w dolinach przepływających przez miejscowość potoków: Muszynka ( 444 m n.p.m.), Bradowiec i Syhowny. W okolicy Tylicza zinwentaryzowano 35 źródeł szczaw i wód kwasowęglowych.
Pochodzenie wód mineralnych
Woda opadowa dostaje się w głąb ziemi w szczeliny skalne. W głębi ziemi woda ta nasycana jest CO2. Tworzy się słaby kwas węglowy, jest on chemicznie agresywny. Taka nagazowana woda rozpuszcza te związki mineralne które znajdują się w występujących tu skałach np. ługowanie szczelin wypełnionych żyłami wapienno - magnezowymi jest przyczyną dużej koncentracji w wodzie jonów Mg2+, Ca2+.
Wydajność źródeł jest zmienna i zależy ona od ilości opadów atmosferycznych.
Występujące tu szczawy były od setek lat znane miejscowej ludności, jednak dopiero w roku 1836 zostały opisane przez geologa - L. Zejsznera. W latach 90' XX wieku utworzono specjalny obszar górniczy "Tylicz", a spółka Multico uzyskała koncesję na eksploatację tutejszych wód mineralnych na skalę światową. Trwale ujęte jest tylko źródło na lewym brzegu Muszynki - poniżej zabytkowej cerkwi znajduje się park z zadaszonym źródłem szczawy wodorowęglanowo- wapniowo- żelazistej cenionym przez mieszkańców. Kilka innych obudowano prowizorycznie (m. in. 2 na trasie Ścieżki Edukacyjno - Przyrodniczej "Na Rakowsku").
Typy wód mineralnych w Tyliczu
to zespół 11 kręgów połączonych ze sobą, mających po 1 metr średnicy i tyle samo wysokości. Tylickie mofety należą do największych tego typu w Europie, a ilość bulgotek i dychawek to 50, z różnymi smakami wody mineralnej w każdym kręgu. Zlokalizowana jest w "Domkach w Lesie" w osadzie turystycznej, działającej od października 2011 roku w Tyliczu na prawym zboczu dolinki przepływającego niżej potoku Muszynka. Stok znajduje się na wzgórzu Szalone ( 829 m n.p.m.).
Obecnie miejsce to jest dość dobrze przystosowane, wykonano ścieżki doprowadzające do mofety, ogrodzono teren oraz wybudowano szereg tablic informacyjnych wraz z altaną widokową. Ze względu na bardzo dużo ilość CO2 w powietrzu, który gromadząc się przy ziemi ze względu na większa wagę od powietrza, powoduje przy braku wiatru śmierć przelatujących owadów.
W Tyliczu wody mineralne są udostępnione do picia w:
- Pijalni Tyliczanka (Zdrój Główny);
- Pijalni Bradowiec ( źródło nr 7, zwane Zdrojem Miłości);
Wody mineralne są także udostępnione dla mieszkańców, kuracjuszy oraz turystów w ogólnodostępnych punktach czerpalnych ze źródeł: Syhowne; Źródła nr 21 przy ścieżce edukacyjnej Na Rakowsku.
![]() |
![]() |
![]() |
Rzeka Muszynka | Źródło Wędrowców | Zdrój Główny |

Copyright pawelkarns@2022, Designed byAlpha Studio 01.07.2023 Źródła: wikipedia.org na licencji: CC BY-SA 4.0