Opis szlaku Rytro - Przehyba - Szczawnica

#1. Rytro - Wdżary Niżne/Wdżary Wyżne

Szlak rozpoczyna się w Rytrze, na lewym brzegu Popradu, przy stacji kolejowej i drodze krajowej nr 87. Przez pierwsze sto metrów prowadzi wzdłuż koryta rzeki na północ, a następnie skręca w lewo, na zachód. Wzdłuż ulicy Dom Wczasowo-Turystyczny "Relaks" i inne instytucje związane z wypoczynkiem. Obok kiosk "Ruchu", kino "Prehyba" i Gminna Biblioteka Publiczna. Po 20-30 m nowoczesny kościół. Idziemy dalej prosto, główną drogą przecinającą całe Rytro, aż na skraj miejscowości. Przechodzimy przez mostek i stopień wodny na potoku. Mijamy z prawej strony, dość blisko, górę Połom z wiatrakiem-elektrownią. Na rozwidleniu dróg asfaltowych skręcamy w prawo w kierunku Roztoka Wielka. Ok. 10 min w górę doliny od kiosku kolejny sklep spożywczy. Na samym końcu mijając ostatnie zabudowania Roztoki Ryterskiej dochodzimy do parkingu, na skraju lasu w okolicach Preły Południa, na wysokości ok. 465 m n.p.m. Zaraz na skraju rozpoczynającego się granice Popradzkiego Parku Krajobrazowego i spotkać możemy w tym miejscu stanowisko Parku Ekologicznego. Istniejące w tym miejscu naturalne oczka wodne zostały oczyszczone z nadmiaru roślinności wodnej i pełnią obecnie bardzo ważne funkcje miejsc rozrodu płazów. Właśnie takie zbiorniki wody są niezbędne płazom do składania jaj i rozwoju larw. Bez nich wszystkie gatunki miejscowych płazów przestałyby istnieć. Odbudowane małe stawy są miejscem rozrodu wszystkich płazów występujących na terenie parku. Stanowisko Czynnej Ochrony Płazów, wyznaczone na ogrodzonym bajorku obok szosy. W tej samej dolinie położone są dwa źródła mineralne "Rogaś" i "Katarzyna", które w 1997 r. zostały uznane za pomniki przyrody.

Dalej droga zakręca tam po łagodnym łuku na południowy zachód. Droga wkrótce staje się kamienista. Koło leśniczówki kończy się asfalt (dalej zakaz wjazdu) i odbiega szlak gminny (żółty) na Przełęcz Żłobki ( 1104 m n.p.m.). Droga prowadzi niemal płasko, ale ściany doliny robią się coraz bardziej spadziste. Wchodzimy pomiędzy zalesione pagórki. Niebieski trakt na Przechybę powoli wspina się. Zgrupowania drzew liściastych sąsiadują wzdłuż kolejnych odcinków drogi z drzewami iglastymi. Co jakiś czas szlak mija leśne polanki.

Po prawej stronie pomnik "Partyzantom Ziemi Sądeckiej". Jest to pomnik w bloku piaskowca, stylizowany na obelisk, pomnik Partyzantom Ziemi Sądeckiej odsłonięty w 1966 r. Tuż nad pomnikiem ujęcie wody źródlanej. Druga stacja ścieżki przyrodniczej Popradzkiego Parku Krajobrazowego tuż za mostkiem. Po prawej stronie nowa kapliczka. Rozwidlenie dróg, szlak niebieski odbija w prawo, przechodzi przez mostek, wspina się do góry, natomiast na wprost wspina się kamienista droga na Halę Konieczną ( 990 - 1090 m n.p.m.). Stanowi ona alternatywny wariant dojścia do Przehyby.

Przechodzimy przez mostek nad rzeką Wielka Roztoka Przed nami ostre podejście na Kanarkówkę w kierunku pn. zach. Na Kanarkówce skręcamy w lewo, wchodzimy w las bukowy. Strome podejście szybko doprowadza do grzbietu, gdzie odbiega zielony znak w prawo, do Barcic. Idziemy drogą w kierunku pd.-zach. cały czas w górę (niekiedy ostrzejsze podejścia). Nasza ścieżka niebieska dochodzi do pierwszego poważniejszego szczytu na szlaku - Wdżary Niżne na Polanie Wdżary Niżne ( 856 m n.p.m.). Obok Wdżary Wyżne ( 856 m n.p.m.). Wschodnie stoki Wdżarów Wyżnych opadają do doliny potoku Borsudzyny (jeden z dopływów rzekiWielka Roztoka), stoki zachodnie do doliny Przysietnickiego Potoku. Poniżej wierzchołka, na północnym grzbiecie znajduje się Polana Wdżary Wyżne ( 856 m n.p.m.). Roztaczają się z niej ograniczone widoki na zachodnią stronę (na Beskid Wyspowy i Kotlinę Sądecką). Sam wierzchołek Wdżarów Wyżnych jest zalesiony, ale przez prześwity między drzewami i zarastającą polanę widok na Halę Koniecznaą ( 990 - 1090 m n.p.m.) i głęboką dolinę Wielkiej Roztoki i jej otoczenie.

#2. Wdżary Niżne/Wdżary Wyżne - Rozdroże Pod Wielką Przehybą

Po minięciu szczytu poruszamy się dalej kamienistym grzbietem Wdżarów. Po drodze mijamy kolejne przystanki ścieżki przyrodniczej: 3, 4, 5 i 6. Kolejne ostre podejście (przez las bukowy) poprzedza 7 przystanek ścieżki przyrodniczej - przy Wietrznych Dziurach. Są to ciekawie uformowane skałki piaskowcowe. Na południowych stokach Wdżarów znajdują się dwie jaskinie: Zawarta Studnia o długości 10 m i głębokości 8m oraz Wdżarska Studnia o długości 4 m i niewielkiej deniwelacji. Prześwity w lesie ujawniają teraz dalekie widoki na Małe Pieniny, góry słowackie, kraniec Gorców i Beskid Wyspowy. Grzbiet łagodnie wznosi się do niewielkiego szczyciku (911 m) z widokiem na Kotlinę Sądecka - Barcice, wieże kościelne Starego Sącza i bloki Nowego Sącza. Parę kroków dalej odsłania się widok w przeciwnym kierunku, na Radziejową ( 1266 m n.p.m.); obok tabliczka zawieszona na drzewie upamiętniająca śmierć ofiar burzy w górach w 1990 r. Piorun zabił przewodniczkę beskidzką Iwonę Kamińską i jej 2,5-letniego syna.

Idziemy dalej, ponownie otwiera się widok na północno - zachodnią stronę. Las bukowy przechodzi w świerkowy (świerkowe młodniki). Strome przez chwilę podejście doprowadza do skrzyżowania z żółtym znakiem ze Starego Sącza. Tu znajduje się też 8 przystanek ścieżki przyrodniczej. Łagodnym zygzakiem szlak doprowadza nas aż na Przehybę w pół godziny. Nasza trasa prowadzi prosto, wiedzie ze szlakiem żółtym na szczyt Wielka Przehybę / Wierch Przehyby ( 1191 m n.p.m.)). Tutaj oba szlaki łączą się z czerwonym - Głównym Szlakiem Beskidzkim (GSB), w który skręcamy w prawo. Mijamy po drodze duże rozwidlenie szlaków, skąd możemy dotrzeć do Krościenka, Starego Sącza, Radziejową ( 1266 m n.p.m.).

#3. Rozdroże Pod Wielką Przehybą - Schronisko PTTK Przehyba

Kierujemy się w stronę Schronisko na Przehybie ( 1150 m n.p.m.). Znajduje się ono na zachód od szczytu Przehyba ( 1175 m n.p.m.). Posiada 90 miejsc noclegowych. Znajduje się tu tablica upamiętniająca wędrówki po tym terenie Karola Wojtyły. Na szczycie znajduje się również Radiowo-Telewizjny Ośrodek Nadawczy z 87-metrową stalową wieżą. Przehyba objęta jest ochroną w postaci Popradzkiego Parku Krajobrazowego. Wiedzie tędy szlak czerwony wraz z niebieskim przez teren otwarty (częściowo). Przy schronisku drogowskazy szlaków narciarskich oraz szlaków pieszych. Z pokrywającej grzbiet Hali Przehyba roztacza się wyjątkowy widok na południe w kierunku Pienin i Tatr oraz na północ ku Kotlinie Sądeckiej. Z uwagi na łatwą dostępność miejsce jest bardzo licznie odwiedzane przez turystów pieszych i rowerzystów. Pod szczytem znajduje się hala o tej samej nazwie, z której możemy podziwiać widoki na Tatry i Pieniny.

#4. Schronisko PTTK Przehyba - Skrzyżowanie pod Przehybą/Czeremcha

Po minięciu Przehyby ( 1175 m n.p.m.) i schroniska niebieski szlak wiedzie w kierunku południowo - zachodnim. Razem z szlakiem niebieskim podąża szlak zielony, również do Szczawnicy. Początkowo droga prowadzi wśród dominujących w górnych partiach szczytu drzew iglastych, a następnie w cieniu liściastych koron. Zajście nie jest szczególnie strome ani trudne i nadaje się również do zjazdu na górskim rowerze. Na szlaku nie ma istotnych rozwidleń. Cały czas widzimy główną trasę, która łagodnie wije się wśród górskich zboczy. Cały czas za plecami widać masz na Przehybie.

Po około 1.5 kilometra od schroniska podchod szczyt Czeremcha ( 1124 m.n.p.m. ). Jest to zalesiony i niewybitny szczyt. Jest to szczyt zwornikowy, ponieważ odbiega stąd na zachód grzbietCzeremchy Zachodniej ( 1015 m n.p.m.). Północne stoki wzniesienia opadają ku dolinie Sopotnickiego Potoku, a południowe ku dolinie Sielskiego Potoku . Na zachód od szczytu Czeremcha wznosi się Czeremcha Zachodnia , a na północ Skałka ( 1163 m n.p.m.). Podażamy za znakami niebieskimi.

#5. Skrzyżowanie pod Przehybą/Czeremcha - Szczawnica

Po minięciu Czeremchy po około 500 metrach docieramy do rozwidlenia szlaków, tak zwanego Skrzyżowania pod Przehybą. Skręcamy w prawo, dalej na niebieski szlak. Można wybrać alternatywną drogę do Szczawnicy szlakiem zielonym. Od tego miejsca szlak niebieski cały czas wiedzie w dół, bez znaczących podejść.

Kierujemy się dalej w stronę Szczawnicy. Po przejściu w przyjemnym otoczeniu lasów około 1.4 km docieramy do polany Koszarki oraz w okolice szczytu o tej samej nazwie Koszarki ( 930 m n.p.m.). Możemy stąd wreszcie zobaczyć rozległą panoramę na Tatry. Poza polaną Jaworzyna w okolicach grani Przehyby to druga możliwość podziwiania widoków. Niestety ten szlak nie obfituje w piękne panoramy, niemniej te dostępne są jak wszystkie widoki na Tatry bardzo ładne. Po minięciu tejże polany rozpoczyna się dość strome zejście górskimi serpentynami w dolinę Podgóry.

Po zejściu do doliny Podgóry poruszamy się doliną w której płynie Sopotnicki Potok. Na naszym szlaku znajduje się imponujący Wodospad Zaskalnik. Jest "imponujący", ale bałagan i brud wokół. Z tego odcinka trasy poprowadzono nowy szlak łączący z Bereśnikiem. Jest to dość nowy szlak i może nie znajdować się jeszcze we wszystkich opracowaniach. Zaraz przy wodospadzie spory ogrodzony teren z tablicą "Popradzki Park Krajobrazowy". Niestety poza tabliczką nie znajduje się tutaj nic, nawet nie ma ani jednej ławki żeby spocząć przy wodospadzie. Jest za to obok ogromna chata-karczma "Czarda".

Sam Wodospad Zaskalnik to wodospad o wysokości ok. 5 m i po większych opadach deszczu potrafi być naprawdę potężny. Przy krystalicznie czystej wodzie i pięknej słonecznej pogodzie miejsce to zamienia się w przepiękną oazę spokoju, jeśli oczywiście ktoś nam go nie zagłuszy. Wodospad ten położony jest w południowo-zachodniej części Radziejowej, na osiedlu Sewerynówka,u stóp Wysokiej, należącym do Szczawnicy, w dolnym biegu Sopotnickiego Potoku pomiędzy szczytami Bereśnik ( 843 m n.p.m.) i Wysoka (759 m n.p.m.), na wysokości ok. 550 m n.p.m. Teren ten należy do Popradzkiego Parku Krajobrazowego. Odległość od centrum Szczawnicy: ok. 3 km

Po minięciu wodospadu szlak wkracza na drogę asfaltową a potem na drogę polną. Po kilkuset metrach przed nami rozciąga się ładna panorama na Palenicę, a za nami na nowowybudowane ośrodki wypoczynkowe. Poruszamy się dość szybko, gdyż droga dość stromo opada w dół. Dochodzimy do centrum Szczawnicy. Przechodzimy za szlakiem obok ośrodka "Hutnik" oraz dalej obok Paku Głównego. Szlak kończy się na Placu Dietla przy rozwidleniu dróg. Dzisiejsza Szczawnica jest 7,6 tysięcznym, sąsiadującym ze Słowacją, przygranicznym miastem uzdrowiskowym. Blisko dwie trzecie stanowią przepiękne lasy, które mają ogromny wpływ na jej klimat.

Widok z Przehyby fot. radom-ch.ptt.org.pl

Widok z Przehyby fot. C kjwisnia

Widok z Przehyby Groń fot. blog.floorek.net